Με την ψήφιση του Ν.4152/2013 καταργείται η δυνατότητα υπαγωγής σε κάθε υφιστάμενη ρύθμιση έως σήμερα (εξαιρούνται όσοι έχουν ήδη κάνει κάποια ρύθμιση) και οι όποιες ασφαλιστικές οφειλές προς το Τ.Σ.Α.Υ., (που αφορούν χρονικά διαστήματα έως την 31.12.2012), μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση της «νέας αρχής», ενώ εάν οφείλονται τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές, (από 1.1.2013 έως σήμερα) δύνανται να υπαχθούν στην «πάγια ρύθμιση».

Το σημαντικό είναι, ότι με απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Τ.Α.Α. μπορούν να τρέχουν παράλληλα και οι δύο ρυθμίσεις, οπότε να ρυθμίζεται η συνολική οφειλή, είτε αφορά οφειλές μέχρι 31-12-2012, είτε μεταγενέστερες μπορεί να επιμερισθεί σε μηνιαίες δόσεις.

Θερμή παράκληση, όσοι συνάδελφοι οφείλουν εισφορές είναι προς το συμφέρον τους να υπαχθούν στις ανωτέρω ρυθμίσεις, διότι από 1.1.2014, όπως αναφέρεται στην τελευταία εγκύκλιο, υπάγεται και το Τ.Σ.Α.Υ. στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (Κ.Ε.Α.Ο.). Με την έναρξη της επιχειρησιακής λειτουργίας του, οι ασφαλιστικές οφειλές άνω των 5.000€ θα διαβιβάζονται από το Τ.Σ.Α.Υ. στο Κ.Ε.Α.Ο., το οποίο θα ακολουθεί τη λήψη μέτρων αναγκαστικής είσπραξης σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.).

Με απλά λόγια δρομολογείται είσπραξη των οφειλών από την Πολιτεία. Ευνόητο είναι, ότι ασφαλιστική ενημερότητα ή βεβαίωση οφειλής δεν εκδίδεται, όταν υπάρχει εκκρεμότητα οφειλής στο Κ.Ε.Α.Ο. Είναι σημαντικό λοιπόν να γίνει ρύθμιση της οφειλής σε δόσεις και ο ασφαλισμένος συνάδελφος να παραμένει πάση θυσία σε επαφή με το Τ.Σ.Α.Υ., εφόσον οι ασφαλιστικές οφειλές του είναι χαμηλότερες από τις 5.000€.

Ασφαλιστική Ενημέρωση - Τσουχτερά πρόστιμα

Αγαπητοί συνάδελφοι,
Προσπαθώντας να είμαστε χρήσιμοι με τεκμηριωμένη και επίκαιρη ενημέρωση πάντοτε, σας κοινοποιούμε τις νέες ρυθμίσεις του Ε.Τ.Α.Α.-Τ.Σ.Α.Υ που αφορούν ειδικότερα τους συναδέλφους εργοδότες Οδοντιάτρων του ΕΤΑΑ :

Για τους Ορθοδοντικούς που απασχολούν υγειονομικούς με τον Ν. 3996 / 5-8-2011 , άρθρο 57 προβλέπεται:
Α) Υποχρεωτική εγγραφή στο Μητρώο Εργοδότη και δήλωση μεταβολών εντός προθεσμίας
Β) Μη συμμόρφωση επιβάλει πρόστιμο 45% επί του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών του εργαζομένου ή εργαζομένων
Γ) Σε μη εμπρόθεσμη καταβολή ή πλημμελή καταβολή ασφαλίστρων επιβάλλεται πρόστιμο 30% επί των εισφορών ή της διαφοράς αντιστοίχως
Δ) Σε μη γνωστοποίηση των μεταβολών επιβάλλεται πρόστιμο 300 €
Ε) Η διαφύλαξη στοιχείων των ασφαλισμένων από τον εργοδότη είναι υποχρεωτική επί είκοσι (20) έτη

Για πιο ενδελεχή μελέτη παραθέτουμε το πλήρες κείμενο του άρθρου 57:

Νόμος 3996 / 5-8-2011
Άρθρο 57
Υποβολή καταστάσεων εισφορών ασφαλισμένων και εργοδοτών των Τομέων Υγειονομικών του Ε.Τ.Α.Α.
Στο τέλος της παρ. 5 του άρθρου 6 του ν.δ. 3348/1955 (Α΄ 242,) προστίθενται περιπτώσεις γ΄, δ΄, ε΄ και στ΄ ως εξής:
γ) Όσοι εργοδότες απασχολούν υγειονομικούς ή ζητούν τη χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας υποχρεούνται:
αα) Να απογράφονται στο Μητρώο Εργοδοτών των Τομέων Υγειονομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Τομέας Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών, Τομέας Υγείας Υγειονομικών, Τομέας Πρόνοιας Υγειονομικών), με τη συμπλήρωση των σχετικών Δελτίων Απογραφής και με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών και να γνωστοποιούν στις αρμόδιες υπηρεσίες των Τομέων τυχόν μεταβολές των στοιχείων που έχουν καταχωρηθεί στο Μητρώο Εργοδοτών (την οριστική ή προσωρινή διακοπή ή μεταβολή των εργασιών τους, την αλλαγή της επωνυμίας, της νομικής μορφής, των κατά νόμο υπεύθυνων, της έδρας της εταιρείας και προκειμένου περί φυσικών προσώπων τον τόπο κατοικίας ή διαμονής τους). Ως χρόνος γνωστοποίησης ορίζεται η τελευταία εργάσιμη ημέρα του επομένου των ανωτέρων συμβάντων μηνός.
ββ) Να υποβάλουν καταστάσεις εισφορών και να προβαίνουν στην εξόφλησή τους μέσω του συστήματος ελεγχόμενης είσπραξης, εντός των προθεσμιών που προβλέπονται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
δ) Στους εργοδότες που δεν απογράφονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περίπτωση γ΄ υποπερίπτωση αα΄, επιβάλλεται πρόσθετη επιβάρυνση εισφορών, πέραν των προβλεπόμενων πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 45% επί του ποσού των εισφορών που αντιστοιχούν στη κατάσταση εισφορών ή στις καταστάσεις εισφορών που είχαν υποχρέωση να υποβάλουν. Στους εργοδότες που δεν υποβάλλουν εμπρόθεσμα την κατάσταση εισφορών ή δεν εξοφλούν τις εισφορές τους σύμφωνα με τα οριζόμενα στη περίπτωση γ΄ υποπερίπτωση ββ΄ του παρόντος ή προκύπτει διαφορά μεταξύ των εισφορών που δηλώθηκαν και εκείνων που έπρεπε να δηλωθούν, επιβάλλεται πρόσθετη επιβάρυνση εισφορών, πέραν των προβλεπόμενων πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων, που ανέρχεται σε ποσοστό 30% επί του ποσού των εισφορών ή της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ των εισφορών που δηλώθηκαν και των εισφορών που έπρεπε να δηλωθούν. Στους εργοδότες που παραβαίνουν την υποχρέωση γνωστοποίησης μεταβολών που αναφέρονται στην περίπτωση γ΄ υποπερίπτωση αα΄ του παρόντος, επιβάλλεται πρόστιμο 300 ευρώ.
ε) Οι ανωτέρω εργοδότες που απασχολούν υγειονομικούς υποχρεούνται να διατηρούν επί εικοσαετία τα στοιχεία τα οποία τηρούσαν και υπέβαλαν, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, στις υπηρεσίες του Ταμείου, καθώς και τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει απασχόληση υγειονομικού με οποιαδήποτε εργασιακή σχέση (όπως έμμισθος, κατά περίπτωση ή πράξη, κατά χρονική μονάδα). Τα στοιχεία αυτά είναι οι καταστάσεις εισφορών με τα αντίστοιχα γραμμάτια πληρωμής, οι μαγνητικές ταινίες, οι καταστάσεις μισθοδοσίας, οι καταστάσεις προσωπικού, οι αποδείξεις ή τα δελτία παροχής υπηρεσιών των κατά περίπτωση απασχολούμενων και αμειβόμενων, οι ετήσιες αποδόσεις φόρου για αμοιβές τρίτων, οι συμβάσεις και τα ιδιωτικά συμφωνητικά κ.λ.π..
στ) Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, μετά από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Τ.Α.Α. καθορίζεται η μορφή (έντυπη, ηλεκτρονική, μαγνητική κ.λπ.) των καταστάσεων απόδοσης εισφορών και συνεισφορών που υποβάλλονται από τους εργοδότες στο Ταμείο, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών. Η ισχύς της ανωτέρω διάταξης αρχίζει την πρώτη του επομένου της δημοσίευσης μήνα.

1. Ετήσια άδεια
Τα θέματα χορήγησης ετήσιας άδειας με αποδοχές στους μισθωτούς ρυθμίζονται από τις διατάξεις του Α.Ν. 539/1945, όπως αυτός ισχύει σήμερα μετά τις τροποποιήσεις που έχει υποστεί με το άρθρο 6 του Ν. 3144/2003 και το άρθρο Ι Ν. 3302/2004.
Ως βάση χορήγησης της ετήσιας άδειας με αποδοχές των εργαζομένων επαναφέρεται το ημερολογιακό έτος, σύμφωνα με τις τελευταίες ρυθμίσεις του άρθρου Ι.Ν. 3302/2004, ενώ έχει ήδη κατοχυρωθεί το δικαίωμα λήψης αναλογικής άδειας από τον πρώτο μήνα απασχόλησης των εργαζομένων, σύμφωνα με το άρθρο 6 Ν. 3144/2003.
Ειδικότερα, με τη νέα παράγραφο Ια του Α.Ν. 539/1945, προβλέπεται ότι όλοι οι εργαζόμενοι οι οποίοι συνδέονται με σύμβαση ή σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, δικαιούνται να λάβουν ετήσια άδεια με αποδοχές από την έναρξη της απασχόλησης τους σε συγκεκριμένη υπόχρεη επιχείρηση. Η άδεια αυτή χορηγείται από τον εργοδότη αναλογικώς (ποσοστό) με βάση το χρονικό διάστημα που απασχολήθηκε ο εργαζόμενος στον εργοδότη αυτό. Η αναλογία της χορηγούμενης άδειας υπολογίζεται βάση ετήσιας άδειας 20 εργάσιμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και 24 εργάσιμων ημερών, επί εξαημέρου, η οποία αντιστοιχεί σε 12 μήνες συνεχούς απασχολήσης. Παράλληλα, διευκρινίζεται πλήρως και συμπληρώνεται η διαδικασία λήψης της άδειας κατά τα δύο πρώτα ημερολογιακά έτη της εργασιακής σχέσης του μισθωτού.
Η διάταξη του άρ. Ι του Ν. 3302/2004, όπως και αυτή του άρ. 6 του Ν. 3144/2003, αναφέρει ρητώς ότι η ετήσια άδεια με αποδοχές, καθώς και το επίδομα αδείας, διέπονται και από τις λοιπές οικείες διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, εξασφαλίζεται η συνέχεια της ισχύος των κειμένων διατάξεων που αφορούν το μηχανισμό και τον τρόπο χορήγησης της άδειας και του επιδόματος αδείας. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρ. 3 του Ν. 3755/1957, καθώς και τη σχετική νομολογία, σε περίπτωση μη χορήγησης από τον εργοδότη λόγω υπαιτιότητας του (άρνηση, πταίσμα, αμέλεια), της άδειας που δικαιούται ο εργαζόμενος εντός του ημερολογιακού έτους, υποχρεούται να καταβάλλει σ΄ αυτόν τις αντίστοιχες αποδοχές αδείας με προσαύξηση 100%, όχι όμως και του επιδόματος αδείας.

Ι. Ρύθμιση άδειας κατά το 1ο ημερολογιακό έτος
Με την νέα §Ιβ του Α.Ν. 539/1945, καθιερώνεται για το πρώτο ημερολογιακό έτος, εντός του οποίου προσελήθφη ο μισθωτός, υποχρέωση του εργοδότη να χορηγεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου αναλογία - ποσοστό των ημερών αδείας που δικαιούται ο μισθωτός, βάσει του χρονικού διαστήματος απασχόλησης στο έτος αυτό. Η αναλογία της άδειας, η οποία υπολογίζεται επί των 20 (επί πενθημέρου) και των 24 (επί εξαημέρου) ημερών, θα πρέπει να χορηγείται από τον εργοδότη έως την 31η Δεκεμβρίου του ημερολογιακού έτους πρόσληψης ακόμη και αν δεν έχει ζητηθεί από τους εργαζόμενους (άρ. 4 του Α.Ν. 539/1945, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 15 του αρ. 3 του Ν. 4504/1966).

ΙΙ. Ρύθμιση άδειας κατά το 2ο ημερολογιακό έτος
Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, ο μισθωτός δικαιούται να λάβει τμηματικά την άδεια του, η οποία αναλογεί στο χρόνο απασχόλησης του στο δεύτερο αυτό έτος, στον οικείο εργοδότη. Η αναλογία της άδειας υπολογίζεται εκ νέου, όπως και κατά το πρώτο ημερολογιακό έτος, με βάση τις 20 ημέρες επί πενθημέρου και τις 24 ημέρες επί εξαημέρου. Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού και κατά το χρονικό σημείο συμπληρώσεως 12 μηνών από την ημερομηνία πρόσληψης, η άδεια επαυξάνεται κατά μία εργάσιμη ημέρα. Ως εκ τούτου, η άδεια κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, η οποία θα πρέπει να χορηγηθεί από τον εργοδότη αναλογικώς ή ολόκληρη στο τέλος, έως την 31η Δεκεμβρίου του έτους αυτού, φθάνει στο ύψος των 21 επί πενθημέρου και 25 επί εξαημέρου, εργάσιμων ημερών.

ΙΙΙ. Ρύθμιση άδειας κατά το 3ο και επόμενα ημερολογιακά έτη
Κατά το τρίτο ημερολογιακό έτος, καθώς και τα επόμενα, ο μισθωτός δικαιούται να λάβει ολόκληρη την ετήσια άδειά του και σε κάθε χρονικό σημείο του έτους αυτού.
Η άδεια αυτή, θα φτάσει τις 22 ημέρες επί πενθημέρου και τις 26 επί εξαημέρου, εάν έχουν συμπληρωθεί 2 έτη απασχόλησης εντός του τρίτου αυτού ημερολογιακού έτους.

ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΔΕΙΩΝ (κατά το Ν.3302/2004)
Υπάλληλοι και εργοδότες με συνολική υπηρεσία ή προϋπηρεσία μέχρι 10 έτη στον ίδιο εργοδότη ή μέχρι 12ετή σε οποιονδήποτε εργοδότη.

Ημερολογιακά έτη απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη

Μισθωτοί απασχολούμενοι με πενθήμερο

Μισθωτοί απασχολούμενοι με εξαήμερο

Αποδοχές αδείας και Επιδόματος με 5νθήμερο και με 6ήμερο

1ο έτος από προσλήψεως μέχρι 31-12.

2 ημέρες για κάθε μήνα απασχόλησης μέχρι εξαντλήσεως του συνολικού αριθμού ημερών αδείας (20/12Χμήνες απασχόλησης) το γινόμενο που θα προκύπτει κάθε φορά θα στρογγυλοποιείται.

2 ημέρες για κάθε μήνα απασχόλησης μέχρι εξαντλήσεως του συνολικού αριθμού (24/12Χμήνες απασχόλησης)

2 ημερομίσθια ή 2/25 του μηνιαίου μισθού για κάθε μήνα απασχόλησης από την πρόσληψη μέχρι 31-12

2ο έτος από 01-01 μέχρι συμπληρώσεως 12 μηνών από την πρόσληψη

Ημερολογιακά έτη απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη

Μισθωτοί απασχολούμενοι με πενθήμερο

Μισθωτοί απασχολούμενοι με εξαήμερο

Αποδοχές αδείας και Επιδόματος με 5νθήμερο και με 6ήμερο

Τμήματα αδείας ανάλογα με το χρόνο υπηρεσίας από 01-01 έως 31-12. Αν δεν χορηγηθούν τμήματα αδείας, υποχρεωτική χορήγηση αδείας ως σύνολο μέχρι 31-12.

21 ημέρες για όλο το έτος 2 ημέρες για κάθε μήνα απασχόλησης (20/12Χμήνες απασχόλησης). Στρογγυλοποίηση του γινομένου που θα προκύπτει.

25 ημέρες για όλο το έτος 2 ημέρες για κάθε μήνα απασχόλησης (24/12 μήνες απασχόλησης)

Από 01-01 μέχρι συμπληρώσεως 12μήνου 2 ημερομίσθια (24Χ12) ή 2/25 του μηνιαίου μισθού για κάθε μήνα απασχόλησης.

3ο έτος και τα επόμενα

Μισθωτοί απασχολούμενοι με πενθήμερο

Μισθωτοί απασχολούμενοι με εξαήμερο

Αποδοχές αδείας και Επιδόματος με 5νθήμερο και με 6ήμερο

Ολόκληρη η άδεια σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο του έτους ακόμα και την 01-01

24 μήνες συμπλ. (2 έτη): 21 ημ

36 μήνες συμπλ. (3 έτη): 22 ημ

24 μήνες συμπλ. (2 έτη): 25 ημ

36 μήνες συμπλ. (3 έτη): 26 ημ

1 μηνιαίος μισθός ή 25 ημερομίσθια.

1 μηνιαίος μισθός ή 26 ημερομίσθια

*συν τόσα εικοστά πέμπτα, όσες εργάσιμες μέρες λαμβάνονται από τον επόμενο μήνα, προς συμπλήρωση των 26 ημερών.

ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΔΕΙΩΝ (κατά το Ν. 3302/2004)
Υπάλληλοι και εργοδότες με συνολική υπηρεσία ή προϋπηρεσία μέχρι 10 έτη στον ίδιο εργοδότη και με συνολική 12ετή σε οποιονδήποτε εργοδότη.
Μισθωτοί απασχολούμενοι με πενθήμερο

Μισθωτοί απασχολούμενοι με εξαήμερο

Αποδοχές αδείας με απασχόληση 5νθήμερου και με 6ήμερου

Αποδοχές Επιδόματος αδείας με απασχόληση 5νθήμερου και με 6ήμερου

25 ημέρες άδεια

30 ημέρες άδεια

30/25 του μισθού ή 30 ημερομίσθια

1/2 του μισθού ή 13 ημερομίσθια καταβαλλόμενα μαζί με τις αποδοχές αδείας

2. Ποιες ημέρες υπολογίζονται στην άδεια;
Στην άδεια υπολογίζονται μόνο οι εργάσιμες ημέρες (παρ. 1,3 του άρθρου 2 του Α.Ν. 539/45). Δεν συμπεριλαμβάνονται οι Κυριακές, οι αργίες και οι ημέρες ασθενείας (κατά τις οποίες ο μισθωτός παρέμεινε στο σπίτι του ή νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο), που εμπίπτουν στο διάστημα της άδειας. Για τους μισθωτούς πενθήμερης εργασίας δεν περιλαμβάνεται στο αριθμό ημερών αδείας, η ημέρα της εβδομάδας κατά την οποία δεν παρέχουν εργασία λόγω πενθημέρου.

3. Πότε πρέπει να χορηγείται άδεια;
Ο χρόνος χορηγήσεως των αδειών σύμφωνα με το άρθρο 4 του Α.Ν. 539/45, καθορίζεται κατόπιν συμφωνίας μεταξύ μισθωτών και εργοδότη. Οι μισοί τουλάχιστον από τους μισθωτούς πρέπει να λάβουν την άδειά τους μέσα στο χρονικό από την 1η Μαΐου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου. Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την άδεια εντός δύο μηνών από το χρονικό σημείο που διατυπώθηκε το σχετικό αίτημα.

4. Επιτρέπεται η άδεια να δοθεί τμηματικά;
Η άδεια χορηγείται ολόκληρη. Επιτρέπεται όμως η χορήγηση της άδειας σε δύο περιόδους, στις εξής περιπτώσεις:
α) Όταν υπάρχει σοβαρή ή επείγουσα ανάγκη της επιχείρησης ή του εργοδότη γενικά
β) Όταν υπάρχει αίτηση του μισθωτού για δικαιολογημένη αιτία και πάντοτε μετά από έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Εργασίας. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο μέρος της άδειας πρέπει να περιλαμβάνει 6 τουλάχιστον εργάσιμες μέρες και για τους ανήλικους κάτω των 18 ετών 12 τουλάχιστον εργάσιμες μέρες. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου για την διάρκεια της άδειας και το χρόνο χορήγησής της, αποφασίζει τριμελής Επιτροπή της αρμόδιας Επιθεώρησης Εργασίας, ύστερα από αίτηση των ενδιαφερομένων.

5. Τι αποδοχές δικαιούται ο εργαζόμενος κατά την άδεια;
Κατά την διάρκεια της άδειας ο μισθωτός δικαιούται να λάβει από τον εργοδότη τις «συνήθεις αποδοχές» που θα λάμβανε αν πραγματικά απασχολούνταν στην επιχείρηση κατά τον αντίστοιχο χρόνο της άδειας του. Στην έννοια των συνήθων αποδοχών περιλαμβάνεται, ότι καταβάλλεται στο μισθωτό τακτικά και μόνιμα ως αντάλλαγμα της εργασίας του, τόσο ο πάγιος μισθός ή το ημερομίσθιο, όσο και κάθε είδους πρόσθετες συμπληρωματικές παροχές, είτε σε χρήμα είτε σε είδος (όπως λ.χ. τροφή, κατοικία, ποσοστά, επιδόματα κλπ). Εκτός από τις αποδοχές της άδειας ο μισθωτός δικαιούται και επίδομα αδείας. Το επίδομα αδείας δεν μπορεί να υπερβεί για όσους αμείβονται με μίσθιο το 1/2 του μισθού και για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο τα 13 ημερομίσθια.

6. Πότε πρέπει να καταβάλλονται οι αποδοχές αδείας και επιδόματος αδείας;
Τόσο οι αποδοχές αδείας όσο και το επίδομα αδείας προκαταβάλλονται στον μισθωτό κατά την έναρξη της αδείας του και δεν συμψηφίζονται με ανώτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές.

7. Πότε διπλασιάζονται οι αποδοχές αδείας;
Αν από υπαιτιότητα του εργοδότη δεν χορηγηθεί η άδεια μέχρι το τέλος του ημερολογιακού έτους, ο εργαζόμενος δικαιούται τις αποδοχές άδειας αυξημένες στο 100% (διπλάσιο). Δεν διπλασιάζεται όμως το επίδομα άδειας.

8. Απαγορεύεται η εργασία κατά την άδεια;
Απαγορεύεται η απασχόληση του μισθωτού κατά τη διάρκεια της άδειάς του.

9. Απαγορεύεται η απόλυση κατά τη άδεια;
Απαγορεύεται η καταγγελία σύμβασης κατά τη διάρκεια της άδειας του μισθωτού από τον εργοδότη.
Η απαγόρευση είναι απόλυτη και δεν επιτρέπει την απόλυση για οποιοδήποτε λόγο. Σε περίπτωση που γίνει, θεωρείται άκυρη.

10. Μεταφέρεται η άδεια;
Απαγορεύεται η μεταφορά της άδειας στο επόμενο ημερολογιακό έτος, έστω και αν ακόμα έχει γίνει συμφωνία εργαζόμενου - εργοδότη.

11. Δικαιούται άδεια ο εργαζόμενος όταν λήξει η σύμβασή του;
Εάν λήξει η σύμβαση εργασίας με οποιονδήποτε τρόπο (απόλυση, παραίτηση, θάνατος εργαζόμενου, λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου), και ο εργαζόμενος δεν είχε πάρει τη κανονική του άδεια που του οφείλεται, τότε δικαιούται τις αποδοχές τις οποίες θα έπαιρνε αν του είχε χορηγηθεί η άδεια (άρθρο 1 παρ.3 του Ν. 1346/1983).
Αποζημίωση άδειας και επίδομα άδειας, αναλόγως προς τον χρόνο υπηρεσίας.
α) Κατά το πρώτο ημερολογιακό έτος που έγινε η πρόσληψή του, δικαιούται να λάβει 2 ημερομίσθια ή 2/25 του μισθού για κάθε μήνα απασχόλησης, όπως και 2 ημερομίσθια σαν επίδομα αδείας (με τον περιορισμό του μισού μισθού ή των 13 ημερομισθίων).
β) Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, ο μισθωτός δικαιούται επίσης 2 ημερομίσθια ή 2/25 του μισθού για κάθε μήνα απασχόλησης, όπως και 2 ημερομίσθια σαν επίδομα αδείας (με τον περιορισμό του μισού μισθού ή των 13 ημερομισθίων).
γ) Κατά το τρίτο ημερολογιακό έτος και για τα επόμενα οφείλονται αποδοχές πλήρους άδειας και επιδόματος αδείας, που αντιπροσωπεύουν αυτές που θα δικαιούταν ο μισθωτός εάν έπαιρνε την άδεια του κατά του χρονικό διάστημα της λύσης της σχέσης εργασίας.

12. Άδεια κατά την στράτευση
Οι στρατευμένοι μισθωτοί δεν δικαιούνται άδεια κατά το διάστημα της στράτευσής τους. Αν όμως γνωστοποίησαν εγκαίρως στον εργοδότη τη μέλλουσα στράτευσή τους, δικαιούνται να λάβουν άδεια κατά το ημερολογιακό έτος στο οποίο εμπίπτει η στράτευση τους, εφ' όσον βέβαια υπάρχει χρόνος για τη λήψη της άδειας τους.
Αν συνεχίσουν την εργασία τους στο ίδιο εργοδότη θα λάβουν κανονικά την άδεια τους, αν όμως δεν συνεχίσουν θα λάβουν αποζημίωση αδείας.

13. Άδεια γάμου & γέννησης παιδιού
Όλοι οι εργαζόμενοι δικαιούνται άδεια γάμου 5 εργάσιμων ημερών για όσους εργάζονται με πενθήμερο και 6 εργάσιμων ημερών με αποδοχές για αυτούς που εργάζονται για εξαήμερο (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2000-2001 άρθρο 10). Επίσης σε περίπτωση γέννησης παιδιού ο πατέρας δικαιούται δύο (2) ημέρες άδεια με αποδοχές για κάθε παιδί. Οι άδειες αυτές είναι πρόσθετες και δεν συμψηφίζονται με τις ημέρες κανονικής άδειας.

14. Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις
Με ευνοϊκότερες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας δίδεται άδεια γάμου μεγαλύτερη των 5 ημερών (π.χ. 6 ημέρες για λογιστές, προσωπικό Α.Ε. - Ε.Π.Ε. επιχειρήσεων, προσωπικό καταστημάτων, προσωπικό κλινικών και νοσηλευτικών ιδρυμάτων, 7 ημέρες για αρχιτέκτονες, πολιτικούς μηχανικούς, αγρονόμους - τοπογράφους - μηχανικούς με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου κλπ).

15. Άδεια μητρότητας
Οι εργαζόμενες μητέρες δικαιούνται άδεια μητρότητας συνολικής διάρκειας 17 εβδομάδων.
Οι 8 εβδομάδες χορηγούνται υποχρεωτικά πριν την πιθανή ημερομηνία τοκετού, και οι υπόλοιπες 9 μετά τον τοκετό. Σε περίπτωση που ο τοκετός πραγματοποιηθεί σε προγενέστερη από την πιθανή ημερομηνία, το υπόλοιπο της άδειας χορηγείται μετά τον τοκετό, ώστε να συμπληρωθούν οι 17 εβδομάδες (Ε.Γ.Σ.Ε.Ε. 2000-2001, αρ. 7)

16. Άδεια θηλασμού & φροντίδας παιδιού (μειωμένο ωράριο)
Οι εργαζόμενες μητέρες δικαιούνται:
α) Για το χρονικό διάστημα 30 μηνών από την λήξη της άδειας λοχείας, δηλαδή 9 εβδομάδες μετά τον τοκετό, (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2004 άρθρο 8), είτε να προσέρχονται αργότερα, είτε να αποχωρούν νωρίτερα κατά μία ώρα κάθε ημέρα από την εργασία τους.
β) Εναλλακτικά, με συμφωνία του εργοδότη, το ημερήσιο ωράριο των μητέρων μπορεί να ορίζεται μειωμένο κατά δύο (2) ώρες ημερησίως για τους πρώτους δώδεκα (12) μήνες και σε μία (1) ώρα ημερησίως για έξι (6) επιπλέον μήνες (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2002-2003 άρθρο 6).

17. Εναλλακτική χρήση του μειωμένου ωραρίου ως άδεια φροντίδας παιδιού
Το μειωμένο ωράριο «άδειας» θηλασμού και φροντίδας παιδιών του άρθρου 9 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. του 1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, δικαιούται ο/η εργαζόμενος/η με αίτηση του/της να το ζητήσει εναλλακτικά ως συνεχόμενη ισόχρονη άδεια με αποδοχές, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία δικαιούται μειωμένου ωραρίου για την φροντίδα του παιδιού.

18. Ποιος από τους γονείς δικαιούται άδεια φροντίδας παιδιού;
Την άδεια απουσίας για λόγους φροντίδας παιδιού μπορεί εναλλακτικά να ζητήσει και ο πατέρας, εφόσον δεν κάνει χρήση η εργαζόμενη μητέρα.
Το μειωμένο ωράριο για την φροντίδα θεωρείται και αμείβεται ως χρόνος εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε., 1993, άρθρο 9) και δεν πρέπει να δημιουργεί δυσμενείς συνθήκες στην απασχόληση και στις εργασιακές σχέσεις.

19. Άδεια φροντίδας υιοθετημένων παιδιών
Το δικαίωμα διακοπής της εργασίας ή καθυστερημένης προσέλευσης ή πρόωρης αποχώρησης της μητέρας και εναλλακτικά του πατέρα για την φροντίδα παιδιών, σύμφωνα με το άρθρο 9 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. του 1993, έχουν και οι θετοί γονείς παιδιών ηλικίας έως 6 ετών (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2000-2001 άρθρο 8) την άδεια φροντίδας παιδιού δικαιούνται και οι άγαμοι γονείς, με χρονική αφετηρία την ημερομηνία της υιοθεσίας.

20. Άδεια φροντίδας παιδιού με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας
(Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2006-07 άρθρο 7) Σε περίπτωση απόκτησης παιδιού με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας οι αποκτώντες γονείς δικαιούνται τις άδειες που αφορούν τη φροντίδα και την ανατροφή του παιδιού, ως εάν ήσαν φυσικοί γονείς. Κατά την διάρκεια του θηλασμού, το μειωμένο ωράριο του άρθρου 9 Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 1993 όπως ισχύει δικαιούνται η γυναίκα που γέννησε και η αποκτώσα μητέρα.

21. Πότε ο εργαζόμενος δικαιούται γονική άδεια;
Η γονική άδεια χορηγείται στους μισθωτούς κάθε επιχείρησης ανεξάρτητα του αριθμού απασχολουμένων σ' αυτήν. Επίσης κατά τον Ν. 2639/98 γονική άδεια χορηγείται σ' όλους τους γονείς με σειρά προτεραιότητας, χωρίς δηλαδή το όριο που καθόριζαν τόσο ο Ν.1483/84, όσο και η Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. της 9/6/93. (8% του συνόλου των απασχολουμένων στην επιχείρηση). Η άδεια χορηγείται μέχρι το παιδί να συμπληρώσει τα 3,5 έτη και η διάρκειά της μπορεί να φτάσει μέχρι και 3,5 μήνες για κάθε γονέα.
Οι προϋποθέσεις λήψεως της γονικής άδειας ανατροφής είναι:
1) Η συμπλήρωση 1 έτους εργασίας στο ίδιο εργοδότη και
2) Το να απασχολείσαι ο άλλος γονιός έξω από το σπίτι.
Το χρονικό διάστημα της γονικής άδειας αρχίζει από τη στιγμή που λήγει η άδεια μητρότητας.
Η γονική άδεια ανατροφής είναι άνευ αποδοχών. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερα παιδιά, το δικαίωμα των παιδιών είναι αυτοτελές για το κάθε ένα απ' αυτά, εφόσον από την ημερομηνία που χορηγήθηκε για το προηγούμενο παιδί πέρασε ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη.
Αν και οι δύο γονείς πληρούν τις προϋποθέσεις λήψεως της γονικής αδείας ανατροφής, αποφασίζουν με κοινή συμφωνία, κάθε φορά, ποιος απ' τους δύο θα κάνει πρώτος χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα.
Το δικαίωμα λήψεως της άδειας έχουν και όσοι έχουν υιοθετήσει παιδί. Σε περίπτωση διαστάσεως ή διαζυγίου ή χηρείας ή γεννήσεως τέκνου εκτός γάμου τη γονική άδεια και μέχρι 6 μηνών δικαιούται ο γονιός που έχει την επιμέλεια του παιδιού.
Μετά τη λήξη της γονικής άδειας ανατροφής, ο εργαζόμενος δικαιούται να επανέλθει στην εργασία του, στην ίδια ή σε παρόμοια θέση, η οποία δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να είναι κατώτερη από αυτήν που κατείχε πριν πάρει την γονική άδεια ανατροφής.
Ο χρόνος αποχής από την εργασία λόγω γονικής άδειας ανατροφής υπολογίζεται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για τον υπολογισμό αποδοχών τους (επιδόματα προϋπηρεσίας κ.λ.π.), για τη χορήγηση της ετήσιας κανονικής άδειας και του επιδόματος αδείας, καθώς και για τον υπολογισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση απολύσεως.
Με το άρθρο 5 του Ν.2335/95 προβλέπεται ότι ως χρόνος ασφαλίσεως υπολογίζεται και ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών. Σχετικά με την καταβολή εισφορών, δικαιούται αυτό το χρόνο ο εργαζόμενος να συνεχίσει την ασφάλισή του αλλά καταβάλλοντας το σύνολο των εισφορών (εγκύκλιος ΙΚΑ 90/95).
Στο άρθρο 25 του Ν. 2639/98 για πρώτη φορά μπήκε διάταξη, σύμφωνα με την οποία η καταγγελία σύμβασης που γίνεται εξ αιτίας της ασκήσεως του δικαιώματος για λήψη γονική άδειας είναι άκυρη.

22. Άδειες στις Μονογονεϊκές οικογένειες
Στους εργαζόμενους-ες που έχουν χηρέψει και στον άγαμο - άγαμη γονέα, που έχουν την επιμέλεια του παιδιού, χορηγείται άδεια με αποδοχές έξι (6) εργάσιμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούται με άλλες διατάξεις.
Γονέας με τρία (3) παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδεια οκτώ (8) εργάσιμων ημερών. Η άδεια αυτή χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας των παιδιών, ηλικίας μέχρι 12 ετών συμπληρωμένων, χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά μετά από συνεννόηση με τον εργοδότη σύμφωνα με τις ανάγκες του γονέα και δεν πρέπει να συμπίπτουν χρονικά με την αρχή ή το τέλος της ετήσιας κανονικής άδειας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2002-2003, άρθρο 7).

23. Άδεια για ασθένεια μελών της οικογένειας
Στην περίπτωση ασθενείας εξαρτώμενων παιδιών ή άλλων μελών της οικογένειας χορηγείται άδεια με τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) ο εργαζόμενος γονέας θα πρέπει να απασχολείται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε επιχείρηση ή εκμετάλλευση, ανεξάρτητα αν έχει συμπληρώσει υπηρεσία 1 έτους στον ίδιο εργοδότη και β) ύπαρξη ασθενείας εξαρτωμένων από αυτόν μελών της οικογένειας του. Εξαρτώμενα πρόσωπα είναι: παιδιά μέχρι 16 ετών εφόσον πάσχουν από βαριά ασθένεια ή αναπηρία, σύζυγος που δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί, γονείς ή ανύπαντρα αδέλφια, μπορεί να χορηγηθεί εφάπαξ ή και τμηματικά και η διάρκειά της δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 6 εργάσιμες ημέρες κάθε ημερολογιακό έτος, εάν ο δικαιούχος προστατεύει ένα παιδί με δυνατότητα αύξησης της σε 8 εργάσιμες ημέρες, εάν ο δικαιούχος προστατεύει δύο παιδιά και σε 12 εργάσιμες ημέρες για περισσότερα από δύο παιδιά (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2000 άρθρο 11).

24. Άδεια σχολικής παρακολούθησης
Όταν έχει παιδιά μέχρι 16 ετών που παρακολουθούν μαθήματα στοιχειώδους ή μέσης εκπαίδευσης, μπορεί να απουσιάζει ορισμένες ώρες ή ολόκληρη ημέρα από την εργασία του για να επισκεφτεί το σχολείο των παιδιών. Η άδεια είναι με αποδοχές και φτάνει συνολικά μέχρι 4 ημέρες το χρόνο. Την παραπάνω άδεια δικαιούνται και οι γονείς με παιδιά στο νηπιαγωγείο.

25. Ποιοι γονείς δικαιούνται μειωμένο ωράριο εργασίας;
Οι γονείς που έχουν παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας με πνευματική, σωματική ή ψυχική αναπηρία, δικαιούνται μειωμένου ωραρίου κατά 1 ώρα την ημέρα για να μπορούν να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στις ειδικές φροντίδες των παιδιών (Ν.1483/84).
Με ποιες προϋποθέσεις:
α) Να εργάζεται σε επιχείρηση που απασχολεί τουλάχιστον 50 άτομα.
β) Να έχει παιδί με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία, η οποία διαπιστώνεται με ιατρική γνωμάτευση.
Το ωράριο του εργαζόμενου γονέα σε αυτήν την περίπτωση μειώνεται κατά 1 ώρα την ημέρα, με ανάλογη περικοπή των αποδοχών.

26. Τι επιπλέον προστασία έχουν;
Στον προγραμματισμό αδειών: Οι εργοδότες που απασχολούν γονείς παιδιών μέχρι 16 ετών ή άνω των 16 με βαριά ή χρόνια ασθένεια ή αναπηρία, υποχρεούνται κατά τον προγραμματισμό χρόνου χορήγησης των ετήσιων αδειών να δίνουν προτεραιότητα σε αυτούς τους εργαζόμενους.
Στην καταγγελία συμβάσεων εργασίας: Οι οικογενειακές υποχρεώσεις των εργαζομένων δεν αποτελούν λόγο καταγγελίας της σύμβασης.

27. Άδεια για μεταγγίσεις αίματος & παραγώγων αιμοκάθαρσης
Εργαζόμενοι με εξαρτημένη σχέση εργασίας, που έχουν υπηρεσία μέχρι τέσσερα (4) έτη στον ίδιο εργοδότη, οι οποίοι πάσχουν από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση και το οποίο έχει γνωστοποιηθεί στον εργοδότη, δικαιούνται έως 22 εργάσιμες ημέρες τον χρόνο επιπλέον άδεια με αποδοχές (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2004 άρθρο 8).

28. Άδεια γονέα για παιδί με νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος
Στους φυσικούς ή θετούς γονείς παιδιού ηλικίας ως δέκα έξι (16) ετών συμπληρωμένων, το οποίο πάσχει από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του η αιμοκάθαρση χορηγείται πρόσθετη δέκα (10) εργασίμων ημερών ετησίως. Η άδεια υτή είναι με αποδοχές και χορηγήταικαι στους δύο γονείς επιπλέον της άδειας που διακιούνται από άλλες διατάξεις (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2004, άρθρο 12).

29. Άδεια λόγω θανάτου συγγενούς
Στους εργαζόμενους με εξαρτημένη σχέση εργασίας χορηγείται άδεια δύο (2) ημερών με αποδοχές, σε περίπτωση θανάτου συζύγου, τέκνων, γονέων και αδελφών (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2002-2003, άρθρο 9).

30. Πότε ο εργαζόμενος δικαιούται άδεια σπουδών (Ν. 1346/83 άρθρο 2)
Εκτός από την κανονική τους άδεια, οι εργαζόμενοι που είναι μαθητές ή σπουδαστές ή φοιτητές εκπαιδευτικών μονάδων οποιουδήποτε τύπου και οποιασδήποτε βαθμίδας του Δημοσίου ή εποπτευομένων από το Δημόσιο με οποιοδήποτε τρόπο, δικαιούνται να λάβουν από τον εργοδότη τους και πρόσθετη άδεια άνευ αποδοχών διάρκειας 30 ημερών, (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 96 άρθρο 7), συνεχών ή διακεκομμένων κατ΄ έτος για τη συμμετοχή τους στις εξετάσεις. Την ειδική άδεια δικαιούνται να λάβουν όλοι οι εργαζόμενοι - εργαζόμενες σπουδαστές, χωρίς όριο ηλικίας, αλλά μόνο για την προβλεπόμενη διάρκεια των σπουδών που κάθε φορά παρακολουθεί ο εργαζόμενος, προσαυξημένη κατά δύο έτη, ανεξάρτητα αν οι σπουδές διανύθηκαν συνεχώς ή διακεκομμένα και ανεξάρτητα αν έχουν συμπληρώσει 1 χρόνο υπηρεσίας στον εργοδότη.
Η ιδιότητα του μαθητή, σπουδαστή φοιτητή και η συμμετοχή του στις εξετάσεις αποδεικνύεται με βεβαίωση της σχολής του που υποβάλλεται στον εργοδότη από τον εργαζόμενο.
Για τους ανήλικους εργαζόμενους που είναι συγχρόνως μαθητές ή σπουδαστές ο Ν. 1837/89, ορίζει ότι δικαιούται για την συμμετοχή τους στις εξετάσεις άδεια άνευ αποδοχών δύο ημερών, συνεχόμενη ή τμηματική, για κάθε μέρα εξετάσεων. Για την άδεια αυτή που δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 14 ημέρες, καταβάλλονται αποδοχές από τον Ο.Α.Ε.Δ..
Για τις ημέρες αδείας εξετάσεων οι μαθητές - σπουδαστές δικαιούνται αποδοχές από τον Ο.Α.Ε.Δ.
Οι μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές που εργάζονται στο Δημόσιο ή ΝΠΔΔ δικαιούνται άδεια 14 ημέρων με αποδοχές.

31. Άδεια εξετάσεων σε μεταπτυχιακούς φοιτητές
Όσοι συμμετέχουν σε πρόγραμμα για μεταπτυχιακό δίπλωμα ετήσιας τουλάχιστον φοίτησης ή διδακτορικό δίπλωμα ΑΕΙ και ΤΕΙ της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, δικαιούνται άδεια 10 εργασίμων ημερών. Η άδεια αυτή είναι άνευ αποδοχών από τον εργοδότη, χορηγείται σε συνεχείς ημέρες ή τμηματικά και ανεξάρτητα από την ηλικία του/της δικαιούχου και ισχύει μέχρι δύο έτη (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2004-05, άρθρο 10).

32. Άδεια εκπαίδευσης συνδικαλιστών
Για να διευκολύνεται η εκπαίδευση και η επιμόρφωση των συνδικαλιστών στελεχών, καθώς και η ανάδειξη νέων στελεχών μεταξύ των εργαζομένων, προβλέπεται οι επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες που απασχολούν πάνω από 50 μισθωτούς, να χορηγούν πρόσθετη κανονική άδεια με αποδοχές, διάρκειας μέχρι δύο εβδομάδων το έτος, σε μισθωτούς που επιλέγονται για το σκοπό αυτό από τη ΓΣΕΕ και σε αναλογία 1% επί του προσωπικού που απασχολούν. Ο αριθμός των μισθωτών που θα επιλέγονται κάθε έτος δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 3 μισθωτούς, αλλά ούτε μεγαλύτερος από 15 (αρ. 5 Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 1998).

33. Εκλογική άδεια
Η ειδική άδεια που δίδεται για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι για τον ιδιωτικό τομέα με αποδοχές. Η άδεια αυτή δεν συμψηφίζεται με την κανονική ή άλλης μορφής άδεια.
Η διάρκεια της είναι ανάλογη με τη χιλιομετρική απόσταση.
Συγκεκριμένα για το πενθήμερο:
• από 200-400 χλμ., μια εργάσιμη ημέρα
• από 401 και πάνω, δύο εργάσιμες ημέρες
• για τα νησιά μέχρι 3 ημέρες
για το εξαήμερο:
• από 100-200 χλμ., μια εργάσιμη ημέρα
• από 201-400 χλμ., δύο εργάσιμες ημέρες
• από 401 και πάνω, τρεις εργάσιμες ημέρες
• για τα νησιά μέχρι 3 ημέρες

34. Υποχρεωτικές αργίες
Εξαιρέσιμες γιορτές θεωρούνται από το νόμο οι παρακάτω (Υπ. Εργ. 388/82).
1) Η πρώτη μέρα των Χριστουγέννων
2) Η δεύτερη μέρα του Πάσχα
3) Η 25η Μαρτίου
4) Η 15η Αυγούστου
5) Η 1η Μαΐου
6) Η 28η Οκτωβρίου (προαιρετική αργία)
Για τις παραπάνω επίσημες γιορτές ισχύει ό,τι ισχύει και για τις Κυριακές, με τη διαφορά μόνο, ότι οι εργαζόμενοι στις επίσημες γιορτές δε δικαιούνται άλλη μέρα ανάπαυσης στη βδομάδα, που έρχεται μετά την Κυριακή.
Επίσης, αν μια από τις παραπάνω αργίες, συμπίπτει με ημέρα Κυριακή ή Σάββατο δεν μετατίθεται σε άλλη μέρα (αρθ. 7 Ν 1400/83).
Από τις παραπάνω υποχρεωτικές μέρες αργίας η 28η Οκτωβρίου συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες, μόνο με τη θέληση του κάθε εργοδότη. Δηλαδή, αν θελήσει ο εργοδότης, μπορεί να λειτουργήσει η επιχείρηση του κατά την 28η Οκτωβρίου, ενώ για τις υπόλοιπες 5 μέρες αργίας, για να λειτουργήσει η επιχείρηση, θα πρέπει να ανήκει στις εξαιρούμενες επιχειρήσεις.
Γενικά, για τις παραπάνω έξι (6) επίσημες ημέρες αργίας, παρατηρούνται τα εξής:
α) Αν η επιχείρηση δεν λειτουργήσει σε μια από τις παραπάνω εξαιρούμενες έξι (6) μέρες εργασίας, τότε: Στους υπαλλήλους δεν καταβάλλεται καμιά πρόσθετη αμοιβή, δηλαδή δε καταβάλλεται το 1/25 του μισθού αλλά ούτε και γίνεται καμιά μείωση του μισθού τους.
β) Αν η επιχείρηση λειτουργήσει νόμιμα σε μια από τις εξαιρούμενες έξι (6) μέρες εργασίας, τότε συμβαίνουν τα εξής:
1) Στους υπαλλήλους που εργάστηκαν σε επιχείρηση, που λειτούργησε νόμιμα σε μια από τις 5 πρώτες μέρες αργίας (δηλ. 25η Δεκεμβρίου, 2η μέρα του Πάσχα, 25η Μαρτίου, 15η Αυγούστου, 1η Μαΐου), καταβάλλεται το 1/25 του πραγματικού μισθού τους και επί πλέον η προσαύξηση του 75% στο νόμιμο ημερήσιο μισθό του (δηλ. του 1/25 του νόμιμου μισθού τους).
Σε περίπτωση όμως, που η επιχείρηση ανήκει σ΄ αυτές που λειτουργούν και τις Κυριακές, τότε καταβάλλεται στους υπαλλήλους μόνο η προσαύξηση του 75% πάνω στις νόμιμες αποδοχές τους (Υπ. Εργ. 670/82).
2) Στους υπαλλήλους που εργάσθηκαν σε επιχείρηση που λειτούργησε νόμιμα την 28η Οκτωβρίου, καταβάλλεται μόνο η νόμιμη προσαύξηση του 75% του ημερήσιου μισθού και όχι επί πλέον και το 1/25 του μισθού, που καταβάλλεται στις άλλες μέρες αργίας.
3) Στους υπάλληλους που δεν ήλθαν να εργαστούν σε επιχείρηση, που λειτούργησε νόμιμα την 28η Οκτωβρίου, όχι μόνο δεν καταβάλλεται η νόμιμη προσαύξηση του 75%, αλλά έχει δικαίωμα ο εργοδότης να περικόψει επί πλέον τις πραγματικές αποδοχές τους κατά το 1/25 (πράγμα που δεν εφαρμόζεται στην πράξη).
Αν η αργία (εξαιρέσιμη γιορτή) συμπίπτει με μέρα Κυριακή ή με μέρα Σάββατο (για τις επιχειρήσεις που εργάζονται πενθήμερο), τότε δεν μεταφέρεται η αργία σε άλλη εργάσιμη μέρα της βδομάδας που έρχεται μετά την Κυριακή, ούτε και υποχρεώνεται ο εργοδότης να χορηγήσει άλλη μέρα για ανάπαυση, στους εργάτες και υπαλλήλους της επιχείρησής του (Ν 1400/83). Υποχρεώνεται όμως, ο εργοδότης να καταβάλλει το ημερομίσθιο στους εργάτες, χωρίς την προσαύξηση του 75% (Εγγρ. 674/82 Υπ. Εργ.)
Για τοπικές γιορτές (όπως π.χ. ο Άγιος-Δημήτριος για τη Θες/νίκη κλπ.), για τις γιορτές των Θεοφανείων, της Μ. Παρασκευής, της δεύτερης μέρας των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς, της Καθαράς Δευτέρας και τις υπόλοιπες γιορτές, που δεν θεωρούνται από το νόμο εξαιρέσιμες, καθώς επίσης και για τις επίσημες μέρες γενικού πένθους κλπ. Παρατηρούνται τα εξής:
1) Σε περίπτωση που δεν θα λειτουργήσει η επιχείρηση, τότε: οι μεν εργάτες χάνουν το ημερομίσθιο τους της μέρας αυτής ενώ οι υπάλληλοι θα λάβουν στο τέλος του μήνα όλο το μισθό τους, χωρίς καμία περικοπή ή πρόσθετη αμοιβή.
2) Σε περίπτωση που θα λειτουργήσει η επιχείρηση, τότε οι υπάλληλοι, που εργάστηκαν τη μέρα αυτή, θα πάρουν εκτός από τον μισθό τους επί πλέον και 1/25 του πραγματικού μηνιαίου μισθού τους, χωρίς την προσαύξηση του 75% (Υπ. Εργ. 122/79, 28905/69).Εννοείται πως αν δεν εργαστούν, δε θα πάρουν τις παραπάνω αποδοχές.

1. Πως υπολογίζεται η αποζημίωση;
Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση των μικτών τακτικών αποδοχών του τελευταίου μήνα.
Τακτικές αποδοχές θεωρούνται ο μισθός, καθώς και κάθε άλλη παροχή σε είδος και σε χρήμα που δίνεται τακτικά και μόνιμα. Επίσης η αποζημίωση προσαυξάνεται με τον συνυπολογισμό των Δώρων Εορτών και του επιδόματος αδείας. Επομένως για τον υπολογισμό της αποζημίωσης λαμβάνεται υπόψη ο μηνιαίος μικτός μισθός ή το μικτό ημερομίσθιο που καταβάλλεται, προσαυξημένος κατά το 1/6 αυτού και βάσει αυτού του προσαυξημένου μισθού ή ημερομισθίου υπολογίζεται κατόπιν η αποζημίωση που πρέπει να καταβληθεί.

2. Χρόνος και τόπος καταβολής
Η αποζημίωση πρέπει να καταβληθεί κατά τη στιγμή της κοινοποίησης της απόλυσης. Εάν η αποζημίωση υπερβαίνει τις αποδοχές έξι μηνών ο εργοδότης δικαιούται να καταβάλλει αμέσως το τμήμα της αποζημίωσης μέχρι 6 μηνιαίους μισθούς και το υπόλοιπο σε τριμηνιαίες δόσεις κάθε μία από τις οποίες δεν μπορεί να είναι κατώτερη από τις αποδοχές τριών μηνών, εκτός εάν το υπόλοιπο της αποζημίωσης είναι μικρότερο από το ποσό των αποδοχών τριών μηνών, οπότε καταβάλλεται το ποσό αυτό. Η πρώτη δε από τις ανωτέρω δόσεις πρέπει να καταβληθεί την επόμενη που συμπληρώνεται τρίμηνο από την απόλυση.

3. Πότε παραγράφεται η αποζημίωση;
Κάθε αγωγή του εργαζομένου για καταβολή ή συμπλήρωση της αποζημίωσης, πρέπει να ασκηθεί μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία 6 μηνών από τότε που κατέστη απαιτητική, δηλ. από την καταβολή της αποζημίωσης ή την λύση της εργασιακής σχέσης.

4. Πότε δεν οφείλεται η αποζημίωση:
Αποζημίωση δεν οφείλεται:
• Πριν τη συμπλήρωση δίμηνης υπηρεσίας του εργαζομένου στην επιχείρηση.
• Αν παραιτηθεί ο εργαζόμενος.
• Στη σύμβαση ορισμένου χρόνου, εκτός αν καταγγελθεί πριν τη λήξη της από τον εργοδότη χωρίς σπουδαίο λόγο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Α.Κ. οπότε οφείλονται όλοι οι μισθοί του υπόλοιπου χρόνου μέχρι τη λήξη της.
• Στη σύμβαση ορισμένου έργου, εκτός αν υποκρύπτεται σχέση ή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας οπότε τεκμαίρετε ότι υφίσταται μια ενιαία σύμβαση εργασίας και οφείλεται αποζημίωση.
• Σε περίπτωση μήνυσης σε βάρος του εργαζόμενου για αδίκημα που διαπράχθηκε κατά την εκτέλεση της εργασίας του ή του απαγγέλθηκε κατηγορία για αδίκημα τουλάχιστον σε βαθμό πλημμελήματος. Εάν απαλλαγεί ο μισθωτός δικαιούται να ζητήσει την αποζημίωσή του.

5. Πότε οφείλεται μειωμένη αποζημίωση;
Η απόλυση των υπαλλήλων μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν εγγραφής προειδοποίησης, πριν από ορισμένο χρόνο, που είναι ανάλογος με τα χρόνια υπηρεσίας του στον εργοδότη (τακτική απόλυση).
Η προειδοποίηση αυτή ονομάζεται προμήνυση. Ο χρόνος της προμήνυσης φαίνεται στους πίνακες αποζημίωσης που υπάρχουν παρακάτω. Στην περίπτωση αυτή ο μισθωτός παραμένει στην εργασία του μέχρι να λήξη ο χρόνος προμήνυσης, κατά την απόλυσή του καταβάλλεται το ½ της νόμιμης αποζημίωσης που οφείλεται σε περίπτωση έκτατης καταγγελίας.
Σε περίπτωση διακοπής των εργασιών της επιχείρησης για λόγους ανώτερης βίας (καταστροφή από πυρκαγιά, σεισμό κλπ) οφείλονται τα 2/3 της νόμιμης αποζημίωσης.
Αν ο μισθωτός είναι υπάλληλος και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη γήρατος, δικαιούται ποσοστό 50 % της νόμιμης αποζημίωσης εάν δεν έχει επικουρική ασφάλιση και 40 % εάν λαμβάνει επικουρική ασφάλιση.

6. Γίνονται κρατήσεις στην αποζημίωση;
Η αποζημίωση καταγγελίας συμβάσεως δεν υπόκειται σε κρατήσεις για το ΙΚΑ ή άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Το ίδιο ισχύει για την αποζημίωση λόγω μη ληφθείσας αδείας. Αντίθετα το επίδομα αδείας υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές.
Η αποζημίωση φορολογείται. Αν το ποσό της καταβαλλόμενης αποζημίωσης μέχρι 20.000 ευρώ είναι αφορολόγητη. Για το ποσό της αποζημίωσης που υπερβαίνει τα 20.000 ευρώ, υπολογίζεται φόρος με συντελεστή 20 % και παρακρατείτε κατά την πληρωμή της στο δικαιούχο.

7. Υπάρχουν περιορισμοί στο ύψος της αποζημίωσης;
Ναι, κατά το ποσοστό που οι αποδοχές του απολυόμενου εργαζόμενου υπερβαίνουν το 8πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη πολλαπλασιαζόμενο επί 30.

8. Πότε δικαιούνται οι αποχωρούντες μισθωτοί αποζημίωση;
Στη συνταξιοδότηση:
Μισθωτοί που υπάγονται στο κλάδο σύνταξης οποιουδήποτε Ασφαλιστικού Οργανισμού, εφ' όσον συμπληρώσουν της προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη γήρατος, εάν μεν είναι εργατοτεχνίτες μπορούν να αποχωρούν, εάν δε είναι υπάλληλοι να αποχωρούν ή να απολύονται από τον εργοδότη. Στις περιπτώσεις αυτές δικαιούνται το 50 % της νόμιμης αποζημίωσης απόλυσης αν δεν έχουν επικουρική ασφάλιση ή το 40 % αν έχουν. Τη μειωμένη αυτή αποζημίωση δικαιούνται και οι μισθωτοί, με σύμβαση ορισμένου χρόνου, που απολύονται ή αποχωρούν πριν τη λήξη της για να συνταξιοδοτηθούν. Σημειώνουμε ότι ο εργοδότης δεν μπορεί να απολύσει εργατοτεχνίτη που έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις πλήρους συνταξιοδότησης γήρατος, με καταβολή μειωμένης αποζημίωσης. Μόνο για υπαλλήλους έχει αυτή την ευχέρεια.
Με 15ετή υπηρεσία:
Μισθωτοί που συνδέονται με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου και έχουν συμπληρώσει 15ετή υπηρεσία στον ίδιο εργοδότη ή το όριο ηλικίας που προβλέπει ο οικείος Ασφαλιστικός Οργανισμός και όταν δεν υπάρχει όριο το 65έτος της ηλικίας τους μπορούν να αποχωρήσουν από την εργασία τους με τη συγκατάθεση του εργοδότη τους, οπότε δικαιούνται να λάβουν το 50 % της νόμιμης αποζημίωσης.

9. Πίνακας αποζημίωσης υπαλλήλων σε περίπτωση απόλυσης

10. Πίνακας αποζημίωσης εργατοτεχνιτών (Σύμφωνα με την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2006-2007 άρθρο 3)

11. Τρόπος απόλυσης
Εάν πρόκειται για υπάλληλο, ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να προβεί σε απόλυση με δύο τρόπους, είτε με προειδοποίηση, είτε με έκτακτη καταγγελία σύμβασης εργασίας (δηλαδή χωρίς προειδοποίηση). Η επιλογή του ενός ή του άλλου τρόπου ανήκει στη βούληση του εργοδότη. Ενώ αντίθετα αν πρόκειται για εργατοτεχνίτη, οφείλεται ολόκληρη η αποζημίωση είτε απολυθεί με προμύνηση είτε όχι.

12. Απόλυση χωρίς προειδοποίηση
Όπως αναφέρεται παραπάνω, εάν η καταγγελία της σύμβασης εργασίας γίνει χωρίς προειδοποίηση, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει ολόκληρη την αποζημίωση που οφείλεται όπως καθορίζει ο Ν.2112/1920

13. Απόλυση με προειδοποίηση
Εάν η καταγγελία σύμβασης γίνει ύστερα από προειδοποίηση, ο εργοδότης υποχρεούται: να γνωρίσει με έγγραφο στο μισθωτό ότι, η υπάρχουσα σύμβαση εργασίας θα λυθεί μετά την πάροδο του χρόνου προειδοποίησης. Κρίνεται σκόπιμο και στην πράξη εφαρμόζεται η ημερομηνία της απόλυσης, δηλαδή τη λήξη του χρόνου προειδοποίησης, να καθορίζεται επακριβώς, π.χ. 18 Οκτωβρίου 2006. Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης έχει υποχρέωση κατά την ημέρα που ορίστηκε ως λύση της σύμβασης εργασίας (ημέρα απόλυσης), να καταβάλει το μισό (1/2) μόνο της νόμιμης αποζημίωσης.

14. Προϋποθέσεις για το ταμείο ανεργίας;

Αν επιδοτείται για πρώτη φορά:
Για να δικαιούται ο εργαζόμενος να επιδοτηθεί από το ταμείο ανεργίας πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 80 ημέρες εργασίας κατ' έτος στα δύο προηγούμενα χρόνια πριν την επιδότησή του. Το τελευταίο όμως 14μηνο πρέπει να έχει συμπληρώσει 125 ημέρες εργασίας, χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του τελευταίου διμήνου.
Επίσης επίδομα ανεργίας παίρνει και ο ασφαλισμένος που έχει πραγματοποιήσει 200 ημέρες εργασίας στα τελευταία δύο χρόνια πριν την απόλυσή του (χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του τελευταίου διμήνου) από τις οποίες 80 ημέρες το λιγότερο σε κάθε χρόνο.

Αν επιδοτείται για δεύτερη φορά:
Να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο πριν την απόλυσή του χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του τελευταίου διμήνου.

Δικαιολογητικά:
1) Καταγγελία της σύμβασης
2) Ένσημα τελευταίας διετίας
3) Εκκαθαριστικό Σημείωμα Εφορίας τρέχοντος έτους\
4) Αστυνομική Ταυτότητα
5) Βιβλιάριο ασθενείας
Ο ενδιαφερόμενος πρέπει να προσκομίσει τα παραπάνω στοιχεία στον Ο.Α.Ε.Δ. της περιοχής του, το αργότερο σε 60 ημέρες από την απόλυσή του.

1. Τρόποι λύσης σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου
Η σύμβαση εργασίας σύμφωνα με την νομοθεσία μας, λύνεται αυτόματα:
α) με το θάνατο του εργαζομένου
β) με το θάνατο του εργοδότη, αν ο εργαζόμενος εξυπηρετούσε προσωποπαγείς ανάγκες του (π.χ. γραμματέας) αλλιώς μπορεί να καταγγελθεί η σχέση εργασίας από τους διαδόχους του εργοδότη
γ) με την καταδίκη του εργαζόμενου για σοβαρό αδίκημα, την απώλεια τη ελληνικής ιθαγένειας, την κατάργηση της θέσης του ή την ανάληψη από αυτόν άλλης θέσης στον δημόσιο τομέα
δ) με πειθαρχική ποινή απόλυσης, αν αυτό προβλέπεται από κανονισμό που ισχύει με νόμο
ε) με αμοιβαία συναίνεση εργοδότη και εργαζόμενου, κυρίως για την περίπτωση της συνταξιοδότησης
στ) με καταγγελία σύμβασης εργασίας από εργοδότη.
Η σύμβαση αορίστου ... χρόνου λύεται οποτεδήποτε και ελεύθερα από τον εργοδότη, αφού τηρήσει τις νόμιμες διαδικασίες, δηλαδή κοινοποίηση της έγγραφης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας και καταβολή αποζημίωσης κ.λ.π.
ζ) με καταγγελία σύμβασης εργασίας από τον μισθωτό. Ο μισθωτός δικαιούται να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, ελεύθερα και οποτεδήποτε, καθώς και να αποχωρήσει οικιοθελώς από την εργασία του. Οφείλει όμως να προειδοποιήσει τον εργοδότη του, μέσα στα καθορισμένα από το νόμο χρονικά όρια.

2. Πως λύεται η σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου
Η σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου λύεται μόνο με την πάροδο του συμφωνημένου χρόνου λήξης. Προκειμένου να καταγγελθεί πρόωρα η σύμβαση αυτή θα πρέπει να υφίσταται σπουδαίος λόγος (παράβαση υποχρεώσεων που απορρέουν από τη σύμβαση, συνεχιζόμενη αδικαιολόγητη απουσία εκ μέρους του εργαζόμενου, αποδεδειγμένη ανεπάρκεια ή ανικανότητα στην εκπλήρωση των καθηκόντων του ώστε να μην καθίσταται δυνατή η συνέχιση της εργασιακής σχέσης κλπ).

3. Ο εργαζόμενος μπορεί να καταγγείλει την σχέση εργασίας του;
Ο εργαζόμενος μπορεί να παραιτηθεί ή να αποχώρηση οικιοθελώς από την εργασία του με ρητή δήλωση ή και σιωπηρά. Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος δεν δικαιούται αποζημίωση, αλλά δικαιούται: α) δεδουλευμένες αποδοχές, β) αποδοχές της ετήσιας άδειάς του και του επιδόματος αδείας, γ) αναλογία δώρου εορτών μέχρι την λήξη της εργασιακής σχέσης.

4. Πως γίνεται η απόλυση;
Προϋποθέσεις έγκυρης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας είναι:
Η γνωστοποίηση γραπτώς της καταγγελίας στον εργαζόμενο.
Η καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης εφόσον ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει τουλάχιστον δίμηνη εργασία.
Η αναγγελία της απόλυσης στον Ο.Α.Ε.Δ. μέσα σε 8 ημέρες από την κοινοποίηση του εγγράφου της καταγγελίας στον εργαζόμενο, αλλιώς ο εργοδότης έχει ποινικές συνέπειες. Δεν θίγεται το κύρος της καταγγελίας από την παράλειψη αυτή.
Η γνωστοποίηση του λόγου της καταγγελίας, ώστε να διαπιστώνεται ότι δεν προσκρούει σε απαγορευτικές διατάξεις ή ότι ασκείται καταχρηστικά.

Αν ο εργαζόμενος υπογράψει το έγγραφο της καταγγελίας και λάβει την αποζημίωση μπορεί να προσβάλλει την απόλυσή του;
Ο εργαζόμενος αν δεν υπογράψει ότι έλαβε γνώση του εγγράφου της απόλυσης, απλώς δυσκολεύει την κατάσταση, γιατί τότε ο εργοδότης θα κοινοποιήσει το έγγραφο μέσω του δικαστικού επιμελητή. Το γεγονός ότι, ο εργαζόμενος παραλαμβάνει το έγγραφο της καταγγελίας ή την αποζημίωση, αν είναι δυνατόν προσθέτοντας την φράση πριν την υπογραφή του «με επιφύλαξη κάθε δικαιώματος μου» δεν του στερεί το δικαίωμα να προσβάλει το κύρος της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του.
Σκόπιμο βέβαια είναι να προσέχει ο εργαζόμενος να μην υπάρχουν φράσεις άσχετες στο έγγραφο, όπως π.χ. αποδέχομαι την απόλυση μου κ.α. Αν στο έγγραφο υπάρχει ανάλογη φράση να μην υπογράψει.

5. Απαγορεύσεις απόλυσης

Επιτρέπεται η απόλυση εγκύου;
Η απόλυση εγκύου εργαζόμενης κατά τη διάρκεια τη εγκυμοσύνης αλλά και για ένα χρόνο μετά τον τοκετό ή για μεγαλύτερο διάστημα, αν είχε επιπλοκές λόγω του τοκετού, απαγορεύεται. Επιτρέπεται μόνο για σπουδαίο λόγο, άσχετο με την μείωση της αποδοτικότητας της εξαιτίας της εγκυμοσύνης και πρέπει να γνωστοποιείται και στην Επιθεώρηση Εργασίας.

Συνδικαλιστικές μπορούν να απολυθούν;
Η απόλυση ορισμένων προστατευομένων στελεχών απαγορεύεται χωρίς απόφαση της ειδικής επιτροπής του άρθρου.15, Ν.1264/82 (αποτελούμενης από εκπροσώπους του κράτους των εργαζομένων και της εργοδοσίας) και μόνο για ορισμένους περιοριστικούς λόγους όπως αναφέρεται αναλυτικά στον Ν.1264/82, όπως ισχύει σήμερα.

Ποιοι άλλοι δεν επιτρέπεται να απολυθούν;
α) Όσοι στρατεύονται δεν μπορούν να απολυθούν κατά την περίοδο της στράτευσής τους και για ένα χρόνο μετά την αποστράτευσή τους, χωρίς την άδεια της ειδικής διοικητικής επιτροπής. Αν δεν τηρηθούν αυτές οι διαδικασίες ο μισθωτός έχει αξίωση πρόσθετης αποζημίωσης έξι μηνών επιπλέον για την απόλυσή του.
β) Όσοι έχουν προσληφθεί αναγκαστικά με νόμους για την προστασία ατόμου με ειδικές ανάγκες, πολυτέκνων, πολεμιστών, αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης κ.λ.π. δεν επιτρέπεται να απολυθούν χωρίς απόφαση της αρμόδιας ειδικής επιτροπής.
γ) Ακόμη σε ορισμένες περιπτώσεις και για μισθωτούς δημοσίων υπηρεσιών ή επιχειρήσεων που ο κανονισμός έχει σχετική ρύθμιση, απαιτείται η συγκατάθεση του υπηρεσιακού ή πειθαρχικού Συμβουλίου.

6. Ομαδικές Απολύσεις

Τι είναι ομαδικές απολύσεις;
Ομαδικές απολύσεις θεωρούνται όσες γίνονται από επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν περισσότερους από 20 εργαζόμενους για λόγους που δεν αφορούν το πρόσωπο των απολυμένων και υπερβαίνουν κάθε ημερολογιακό μήνα τα εξής όρια:
α) 4 εργαζόμενοι για επιχειρήσεις που απασχολούν από 20 έως 200 άτομα.
β) Ποσοστό 2-3% του προσωπικού και μέχρι 30 άτομα για επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 200 εργαζόμενους. Το ποσοστό αυτό καθορίζεται για κάθε ημερολογιακό εξάμηνο και ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς εργασίας με απόφαση του Υπουργού Εργασίας.

7. Άκυρη Απόλυση

Πότε είναι άκυρη η απόλυση;
Σύμφωνα με το νόμο και τη νομολογία έχει κριθεί ότι η απόλυση είναι άκυρη:
α) Όταν δεν καταβληθεί η αποζημίωση μαζί με το έγγραφο της απόλυσης, ή στην περίπτωση που προβλέπεται η πληρωμή της αποζημίωσης με δόσεις και υπάρχει καθυστέρηση στη πληρωμή μίας δόσης.
β) Όταν το δικαίωμα του εργοδότη να καταγγείλει την σύμβαση εργασίας ασκείται καταχρηστικά, δηλαδή υπερβαίνει τα όρια της καλής πίστης, των χρηστών ηθών και του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος π.χ. καταχρηστική είναι η απόλυση όταν γίνεται για λόγους εκδίκησης προς τον εργαζόμενο και για άσχετο λόγο με την εκτέλεση των καθηκόντων του εργαζομένου.
γ) Καταχρηστική είναι επίσης η απόλυση που γίνεται για λόγους συνδικαλιστικής δράσης του εργαζόμενου.
δ) Καταχρηστική επίσης είναι η απόλυση του εργαζόμενου όταν γίνεται λόγω διεκδίκησης των αξιώσεων του ή άρνησής του να δεχθεί παράνομη απαίτηση του εργοδότη.
ε) Καταχρηστική γενικά κρίνεται η απόλυση όχι μόνο όταν δεν δικαιολογείται από κάποιο σοβαρό λόγο αλλά οφείλεται και σε επιλήψιμα κίνητρα του εργοδότη η απόδειξη των οποίων μπορεί να προκύπτει από τη διαπίστωση της απουσίας σοβαρού λόγου για την απόλυση.

8. Ποια είναι τα δικαιώματα του εργαζόμενου αν η απόλυση του είναι άκυρη;
Ο εργαζόμενος που απολύεται από την εργασία του με άκυρη καταγγελία μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο και ζητήσει να αναγνωρισθεί η ακυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του και να του καταβληθούν οι μισθοί υπερημερίας από τον εργοδότη που δεν αποδέχεται τις προσφερόμενες υπηρεσίες του.

9. Υπάρχει προθεσμία για την άσκηση αυτής της αγωγής;
Υπάρχει σύντομη προθεσμία τριών μηνών από την κοινοποίηση του εγγράφου της απόλυσης για την άσκηση της αγωγής ακυρώσεως της απόλυσης.
Αν η αγωγή ασκηθεί μετά το τρίμηνο απορρίπτεται ακόμη και αν ο λόγος ακυρώσεως είναι προφανής και σπουδαίος.
Αν δεν κοινοποιηθεί έγγραφο απόλυσης η προθεσμία των τριών μηνών προσφυγής στο Δικαστήριο αρχίζει όταν ο εργοδότης σταμάτησε να αποδέχεται τις υπηρεσίες του εργαζόμενου.

10. Υπόδειγμα Καταγγελίας χωρίς προειδοποίηση

Προς τον κ. ...................................................... του ................................................... διεύθυνση κατοικίας ........................................................................................................... Σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3198/1955 καταγγέλλουμε από ................................................ την σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου που έχουμε μαζί σας και σας καλούμε να παρουσιαστείτε για να εισπράξετε τη νόμιμη αποζημίωση σας, την οποία σε περίπτωση άρνησή σας θα καταθέσουμε στο όνομα σας στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

Αθήνα .............................................
Ο εργοδότης (ή ο νόμιμος πληρεξούσιος)
(Υπογραφή - Σφραγίδα)

Έλαβα γνώση της ανωτέρω καταγγελίας
και παρέλαβα πρωτότυπο αυτής.
Αθήνα ..........................................................
Ο παραλαβών μισθωτός

1. Ποια είναι τα όρια βραχείας ασθένειας;
Ως «βραχεία διάρκειας» ασθένεια, βάσει του Ν.4558/30, θεωρείται αυτή που διαρκεί, πάντα στον ίδιο εργοδότη από:
Ένα μήνα για όσους υπηρετούν μέχρι 4 χρόνια
Τρεις μήνες για όσους υπηρετούν από 4 μέχρι 10 χρόνια
Τέσσερις μήνες για όσους υπηρετούν από 10 μέχρι 15 χρόνια
Έξι μήνες για όσους υπηρετούν από 15 χρόνια και πάνω
Η έννοια της παραπάνω διάταξης είναι ότι ο εργοδότης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρήσει ως οικιοθελή αποχώρηση την απουσία του εργαζόμενου μέσα στα παραπάνω χρονικά όρια και για τους παραπάνω λόγους, ασθένεια, λοχεία.

2. Πως πληρώνεται η ασθένεια;
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Α.Ν 178/1967 σε περίπτωση απουσίας για 1-3 ημέρες από την εργασία συνεπεία ασθενείας, για τις οποίες δεν καταβάλλεται επίδομα από το ΙΚΑ, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να καταβάλλει μόνο το μισό του ημερομισθίου ή του ανάλογου ημερήσιου μισθού. Αντίθετα αν η ασθένεια διαρκέσει πάνω από 3 ημέρες π.χ. 12 ημέρες, ο μισθωτός δικαιούται να λάβει από το ΙΚΑ επίδομα μόνο για τις 9 ημέρες της ασθενείας του, γιατί αφαιρείται ο 3ήμερος χρόνος αναμονής. Έτσι ο εργοδότης έχει υποχρέωση να καταβάλλει, για μεν τις 3 πρώτες ημέρες το μισό (1/2) μόνο του ημερομισθίου ή του ανάλογου ημερήσιου μισθού, για δε τις υπόλοιπες 9 ημέρες τη διαφορά μεταξύ του ημερομισθίου και του επιδόματος ασθενείας που καταβάλλει το ΙΚΑ.
Σε περίπτωση που ο μισθωτός ασθενήσει και απέχει από την εργασία του για διάστημα μέχρι 3 ημέρες οσεσδήποτε φορές μέσα στο έτος δεν δικαιούται να λάβει επίδομα ασθενείας από το ΙΚΑ, αλλά υπολογίζεται ο χρόνος αυτός σαν χρόνος αναμονής, για άλλη ασθένεια.

1. Δώρα Εορτών
1) Όλοι οι μισθωτοί που αμείβονται με μισθό ή με ημερομίσθιο, δικαιούνται από τους εργοδότες τους:
α) Επίδομα εορτών Χριστουγέννων ίσο με ένα μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 25 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.
β) Επίδομα εορτών Πάσχα ίσο με μισό μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 15 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.
2) Τα παραπάνω επιδόματα καταβάλλονται στο ακέραιο εφ΄ όσον η σχέση εργασίας των μισθωτών με τον εργοδότη είχε διάρκεια ολόκληρη τη χρονική περίοδο, στην μεν περίπτωση του επιδόματος εορτών Πάσχα από 1ης Ιανουαρίου μέχρι 30ης Απριλίου, στη δε περίπτωση του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων από 1ης Μαΐου μέχρι 31ης Δεκεμβρίου κάθε χρόνου.
Όσοι από τους παραπάνω μισθωτούς δεν έχουν συμπληρώσει το παραπάνω χρονικό διάστημα, δικαιούνται:
α) Σαν επίδομα εορτών Χριστουγέννων, ποσό ίσο με 2/25 του μηνιαίου μισθού ή (2) ημερομίσθια, ανάλογα με το συμφωνημένο τρόπο αμοιβής, για κάθε δεκαεννιά μέρες (19) χρονικό διάστημα διάρκειας της εργασιακής σχέσης.
β) Σαν επίδομα εορτών Πάσχα ποσό ίσο με 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο, ανάλογα με το συμφωνημένο τρόπο αμοιβής, για κάθε 8 ημέρες χρονικό διάστημα διάρκειας της εργασιακής σχέσης.
γ) Για χρονικό διάστημα μικρότερο του 19ημέρου ή του 8ημέρου, αντίστοιχα καταβάλλεται ανάλογο κλάσμα όπου υπολογίζεται το επίδομα Χριστουγέννων & Πάσχα.
3) Δώρο εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα ανάλογο με το χρόνο που διήρκεσε η εργασιακή σχέση, δικαιούνται και οι μισθωτοί που έχουν αποχωρήσει από την εργασία τους, πριν από τις παραπάνω γιορτές είτε γιατί απολύθηκαν από τον εργοδότη τους, είτε γιατί αποχώρησαν οικιοθελώς.

2. Τι συνυπολογίζεται στα Δώρα Πάσχα & Χριστουγέννων;
1) Συνυπολογίζεται ο χρόνος της υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό.
2) Οι άδειες των σπουδαστών για συμμετοχή τους στις εξετάσεις.
3) Οι μισθωτοί που απουσίασαν λόγω ασθενείας δικαιούνται να υπολογίσουν ολόκληρο το χρόνο ασθενείας τους αφαιρώντας μόνο τις ημέρες για τις οποίες έλαβαν το επίδομα ασθενείας από το Ασφαλιστικό τους Ταμείο.
Παράδειγμα: Αν ένας μισθωτός απουσίασε από την εργασία του λόγω ασθένειας 50 μέρες και πήρε επίδομα ασθενείας από το Ασφαλιστικό του Ταμείο μόνο για 30 μέρες, θα αφαιρεθούν από το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης μόνο οι 30 ημέρες για τις οποίες επιδοτήθηκε και όχι οι 50.

3. Τι δεν συνυπολογίζεται;
1) Συνυπολογίζεται ο χρόνος της υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό.
2) Οι άδειες των σπουδαστών για συμμετοχή τους στις εξετάσεις
3) Οι μισθωτοί που απουσίασαν λόγω ασθενείας δικαιούνται να υπολογίσουν ολόκληρο το χρόνο ασθενείας τους αφαιρώντας μόνο τις ημέρες για τις οποίες έλαβαν επίδομα ασθενείας από το Ασφαλιστικό τους Ταμείο.
Παράδειγμα: Αν ένας μισθωτός απουσίασε από την εργασία του λόγω ασθενείας 50 μέρες και πήρε επίδομα ασθενείας από το Ασφαλιστικό του Ταμείο μόνο για 30 ημέρες, θα αφαιρεθούν από το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης μόνο οι 30 ημέρες για τις οποίες επιδοτήθηκε και όχι οι 50.

4. Χρόνος καταβολής
Τα δώρα καταβάλλονται στου δικαιούχους για μεν τα Χριστούγεννα την 21η Δεκεμβρίου, για δε το Πάσχα τη Μεγάλη Τετάρτη κάθε έτους. Νοείται βέβαια ότι δεν υπάρχει δέσμευση για το εργοδότη να καταβάλλει το δώρο νωρίτερα απ' αυτές τις ημερομηνίες. Τα δώρα εορτών σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να καταβληθούν σε είδος, αλλά μόνο σε χρήμα.

5. Πώς υπολογίζονται τα Δώρα;
Όπως και παραπάνω αναφέραμε τα δώρα εορτών υπολογίζονται με βάση τις αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά την 10η Δεκεμβρίου κάθε χρόνο για το δώρο των Χριστουγέννων και την 15η ημέρα πριν το Πάσχα για το Δώρο του Πάσχα. Σε περίπτωση που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από τις παραπάνω ημερομηνίες τα δώρα εορτών υπολογίζονται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονταν την ημέρα που λύθηκε η εργασιακή σχέση. Σαν καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο νοείται το σύνολο των τακτικών αποδοχών του μισθωτού.

Στην έννοια των τακτικών αποδοχών περιλαμβάνονται:
α) Ο συμβατικός ή ο νόμιμος μηνιαίος μισθός ή ημερομίσθιο και
β) Οποιαδήποτε άλλη παροχή σε χρήμα ή σε είδος (λ.χ. τροφή, κατοικία), εφ' όσον καταβάλλεται από τον εργοδότη σαν αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας, τακτικά κάθε μήνα ή κατ' επανάληψη περιοδικά σε ορισμένα διαστήματα του χρόνου. Παράλληλα έχουν κριθεί (με διάφορες δικαστικές αποφάσεις), ότι αποτελούν τακτικές αποδοχές και οι εξής παροχές:
• Το επίδομα αδείας. Για τον υπολογισμό στο δώρο της αναλογίας για το επίδομα αδείας θα πολλαπλασιασθεί το συνολικό ποσό του δώρου που δικαιούται ο μισθωτός επί τον συντελεστή 0,041666.
• Η αμοιβή για εργασία την Κυριακή και σε εξαιρέσιμες γιορτές ή σε νυχτερινές ώρες, εφ' όσον η απασχόληση είναι τακτική και μόνιμη.
• Η αξία του χορηγούμενου γάλατος ημερησίως.
• Η πρόσθετη αμοιβή που δίνεται από τον εργοδότη οικιοθελώς για μεγαλύτερη παραγωγική απόδοση (πριμ), όταν επαναλαμβάνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Θεωρούνται τακτικές αποδοχές και δεν συμπεριλαμβάνονται:
• Το πριμ παραγωγικότητας το οποίο χορηγείται με την προϋπόθεση της επίτευξης ορισμένου σκοπού και με την επιφύλαξη της περικοπής οποτεδήποτε.
• Τα φιλοδωρήματα που δίνονται στους μισθωτούς από τρίτους.
• Τα οδοιπορικά έξοδα, όταν δεν εξαρτώνται από την πραγματοποίηση υπηρεσιακών μετακινήσεων, δεν υπόκεινται σε απόδοση λογαριασμού και δεν διακόπτονται κατά τη διάρκεια ασθένειας ή άδειας.
• Η αμοιβή την νόμιμής υπερωρίας, εφ' όσον παρέχεται τακτικά.
• Η αμοιβή της υπερεργασίας, εφ' όσον η εργασία αυτή πραγματοποιείται τακτικά.
• Η αμοιβή από προμήθειες
• Το επίδομα μη απουσίας (τακτικότητας).
• Το επίδομα κατοικίας
• Το επίδομα ισολογισμού, εφόσον καταβάλλεται τακτικά κάθε χρόνο

1. Τι είναι μισθός;
Μισθό αποτελεί κάθε παροχή του εργοδότη, οποιασδήποτε μορφής ή ονομασίας ή ειδικότερης αιτίας, που χορηγείται ως αντάλλαγμα για την εργασία, την απασχόληση του μισθωτού.

2. Πως βρίσκουμε το ωρομίσθιο;
Για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, πολλαπλασιάζουμε το ημερομίσθιο επί 6 και το διαιρούμε με το ισχύον συμβατικό εβδομαδιαίο ωράριο, δηλαδή 40 ή λιγότερο, σε περίπτωση ωραρίου μικρότερου του 40ωρου.

ημερομίσθιο Χ 6
_____________________________________________
συμβατικό εβδομαδιαίο ωράριο (40 ή λιγότερο)

Παράδειγμα 1ο:
Για να βρούμε το ημερομίσθιο του εργάτη που παίρνει ημερομίσθιο 40 ευρώ, πολλαπλασιάζουμε τα 40 ευρώ επί 6 για να βρούμε τις εβδομαδιαίες αποδοχές, 40Χ6=240 ευρώ και στην συνέχεια το ποσό αυτό το διαιρούμε με τον αριθμό 40, δηλαδή όσες είναι οι ώρες της εβδομαδιαίας εργασίας, οπότε 240:40=6 ευρώ ωρομίσθιο. Για τους αμοιβόμενους με μισθό, διαιρούμε τα 6/25 του μηνιαίου μισθού με τις 40 ώρες του ισχύοντος συμβατικού ωραρίου ή λιγότερες, εφ' όσον ισχύει μικρότερο ωράριο.

(μισθός : 25 ) Χ 6
_____________________________________________
ώρες εβδομαδιαίου ωραρίου (40 ή λιγότερες)

Παράδειγμα 2ο:
Για να βρούμε το ωρομίσθιο του υπαλλήλου που αμείβεται με μισθό 1250 ευρώ, διαιρούμε κατ΄ αρχή το μισθό με τον αριθμό 25, που είναι εργάσιμες μέρες του μήνα για να βρούμε το ημερομίσθιο, δηλαδή 1250 ευρώ : 25= 50 ευρώ, το οποίο στην συνέχεια πολλαπλασιαζόμενο επί 6 μας δίνει τον εβδομαδιαίο μισθό, που ανέρχεται σε 50 ευρώ Χ 6= 300 ευρώ. Το ποσό αυτό τελικά το διαιρούμε με τον αριθμό 40 για να βρούμε το ωρομίσθιο, το οποίο ανέρχεται σε 300 ευρώ : 40= 7,5 ευρώ.

3. Πως καθορίζεται το ύψος του μισθού;
Το ύψος του μισθού εξαρτάται από το είδος της παρεχόμενης εργασίας και την ειδικότητα με την οποία πραγματικά απασχολείται ο εργαζόμενος.

4. Μπορούν οι αποδοχές να είναι κατώτερες της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.);
Η Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. υπογράφεται από την Γ.Σ.Ε.Ε. και τις εργοδοτικές οργανώσεις και καθορίζει τους ελάχιστους όρους εργασίας, μισθών και ημερομισθίων στον ιδιωτικό τομέα. Συνεπώς δεν μπορεί σε καμία περίπτωση οι αποδοχές του μισθωτού, να είναι κατώτερες της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.

5. Μπορούν να είναι ανώτερες της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.;
Για ειδικότερους κλάδους, επαγγέλματα ή επιμέρους επιχειρήσεις είναι δυνατή η σύναψη μεταξύ των αντίστοιχων συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων και των οργανώσεων των εργοδοτών Κλαδικών, Ομοιοεπαγγελματικών ή Επιχειρησιακών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που να βελτιώνουν τη θέση των εργαζομένων ως προς το ύψος του μισθού σε σχέση με την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.

6. Πότε καταβάλλεται ο μισθός;
Ο εργοδότης οφείλει να καταβάλλει το μισθό σε τακτικά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με την ατομική συμφωνία ή την τοπική συνήθεια (π.χ. κάθε βδομάδα, κάθε 15νθήμερο, κάθε μήνα κ.λ.π.). Η καταβολή πρέπει να γίνεται στον τόπο της εργασίας και μέσα στο χρόνο του ωραρίου του εργαζόμενου.

7. Είναι υποχρεωτικό το εκκαθαριστικό μισθοδοσίας;
Η εξόφληση του μισθού πρέπει να συνοδεύεται από εκκαθαριστικό σημείωμα μισθοδοσίας. Αν εφαρμόζεται μηχανογραφημένο σύστημα δίδεται ανάλυση μισθοδοσίας. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναλύονται οι κάθε είδους αποδοχές και οι σχετικές κρατήσεις που έγιναν σε αυτές.

8. Ποιες είναι οι προθεσμίες διεκδίκησης των αξιώσεων;
Οι αξιώσεις των εργαζομένων για κάθε είδους αποδοχές (μισθό, δώρα, επιδόματα, υπερωρίες κ.λ.π.) που δεν καταβλήθηκαν από τον εργοδότη παραγράφονται μετά από 5 χρόνια.
Σε περίπτωση παράνομης απόλυσης η αξίωση για καταβολή μισθών υπερημερίας υπόκειται σε τρίμηνη ανατρεπτική προθεσμία. Αυτό σημαίνει ότι η σχετική αγωγή πρέπει να ασκηθεί (κατάθεση και κοινοποίηση) μέσα σε 3 μήνες, αλλιώς απορρίπτεται ως απαράδεκτη.
Η αξίωση για καταβολή αποζημίωσης λόγω απόλυσης υπόκειται σε 6μηνη ανατρεπτική προθεσμία. Πρέπει να σημειωθεί ότι η απόλυση είναι παράνομη αν ο εργοδότης δεν καταβάλλει αποζημίωση. Εναπόκειται όμως, στην ευχέρεια του εργαζόμενου, αν θα ζητήσει την ακύρωση της απόλυσης ή την αποζημίωση.
Η καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας δεν διακόπτει την παραγραφή αξιώσεων.

9. Ποιες είναι οι τακτικές αποδοχές;
Τακτικές αποδοχές είναι ο βασικός μισθός ή το ημερομίσθιο, όλα τα επιδόματα και κάθε άλλη παροχή (χρηματική ή σε είδος) που δίνει ο εργοδότης σε σταθερή και μόνιμη βάση.
Στις τακτικές αποδοχές συμπεριλαμβάνονται:
Τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, τα επιδόματα αδείας, πολυετίας, ανθυγιεινής εργασίας, επικίνδυνης εργασίας, επιστημονικό, διαχειριστικών λαθών, παραγωγής, οικογενειακό, Κυριακής και νυχτερινής εργασίας, νόμιμης τακτικής υπερωριακής απασχόλησης, τροφής, κατοικίας και οποιαδήποτε άλλη παροχή που καταβάλλεται τακτικά και μόνιμα.

10. Ποια είναι η αποζημίωση εκτός έδρας;
Ο εργοδότης που απασχολεί προσωρινά έναν εργαζόμενο εκτός έδρας, δηλαδή σε άλλο τόπο, οφείλει, εκτός των οδοιπορικών εξόδων και πρόσθετη αποζημίωση, δηλαδή ένα επιπλέον ημερομίσθιο ή το 1/25 του μισθού για κάθε διανυκτέρευση.
Αν ο εργοδότης παρέχει τροφή και στέγη οφείλει το ¼ της παραπάνω αποζημίωσης εάν όμως παρέχεται μόνο τροφή καταβάλλεται το ½ της αποζημίωσης και αν παρέχεται μόνο κατοικία τα 4/5 της αποζημίωσης. Αυτονόητο είναι ότι και ως προς αυτό υπερισχύουν τυχόν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις.
Αν στο διάστημα που ο εργαζόμενος βρίσκεται εκτός έδρας συμπέσουν Κυριακή ή εξαιρετέα αργία και δεν εργαστεί κατά την ημέρα αυτή, δικαιούται μία ημέρα πρόσθετης ανάπαυσης, μετά την επιστροφή του επειδή την ημέρα εκείνη βρισκόταν εκτός έδρας και δεν ήταν πλήρως απαλλαγμένος. Τέλος ο εργαζόμενος για όσες ώρες εργαστεί την Κυριακή ή την αργία δικαιούται προσαύξηση 75%.

1. Τι είναι νόμιμο ωράριο;
   Είναι εκείνο που καθορίζεται με διάταξη νόμου ή κατόπιν εξουσιοδοτήσεως νόμου. Οι διατάξεις αυτές ορίζουν το ανώτατο όριο νόμιμης απασχόλησης μισθωτών και είναι υποχρεωτικές. Έτσι μόνο μικρότερα ωράρια μπορούν να εφαρμοσθούν και όχι μεγαλύτερα των νομίμων.
2. Τι είναι συμβατικό ωράριο;
   Είναι αυτό που καθορίζεται με συλλογική ή ατομική σύμβαση εργασίας. Το συμβατικό ωράριο μπορεί να είναι μικρότερο, αλλά ποτέ μεγαλύτερο από το νόμιμο.
   Το ωράριο που εφαρμόζεται με ατομική σύμβαση εργασίας δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο εκείνου που προβλέπεται στην αντίστοιχη συλλογική σύμβαση εργασίας ή τον κανονισμό της επιχείρησης.
   Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται με συμβατικό ωράριο μικρότερο του νομίμου δικαιούνται ολόκληρο το μισθό τους.
3. Πόσες ώρες είναι το ανώτατο συμβατικό ωράριο;
   Από την 1/1/84 με την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας καθιερώνεται το ωράριο των 40 ωρών εβδομαδιαίας εργασίας για τον ιδιωτικό τομέα.
4. Τι είναι υπερεργασία & πως αμείβεται;
   Σύμφωνα με τον Ν.3385/2005, η απασχόληση 5 ωρών επιπλέον την βδομάδα μετά τις 40, για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερο σύστημα απασχόλησης και 8 ωρών επιπλέον τη εβδομάδα, για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εξαήμερης απασχόλησης, θεωρείται υπερεργασία.
   Συγκεκριμένα οι 5 ώρες υπερεργασία για το σύστημα του πενθήμερου είναι: 41η, 42η, 43η, 44η, 45η ενώ οι 8 ώρες για το σύστημα του εξαήμερου είναι:
   41η, 42η, 43η, 44η, 45η, 46η, 47η, 48η.
   Η πραγματοποίηση της υπερεργασίας ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του εργοδότη και εφόσον ζητηθεί από τον τελευταίο, ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να την παρέχει.
   Οι παραπάνω ώρες που αναφέραμε αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 25%.
5. Τι είναι υπερωρία & πως αμείβεται;
   Σύμφωνα με τον Ν.3385/2005 η απασχόληση πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερο ή των 48 ωρών τη εβδομάδα για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν εξαήμερο, θεωρείται υπερωριακή απασχόληση και διέπεται απ' όλες τις νόμιμες συνέπειες διατυπώσεις και διαδικασίες έγκρισης. Ως εκ' τούτου λοιπόν απαιτείται για πέραν των 45 ωρών επί πενθημέρου και 48 επί εξαημέρου απασχόληση, έγκριση από την οικεία Επιθεώρηση Εργασίας ή έγκριση με απόφαση Υπουργού, μετά από γνωμοδότηση του ΑΣΕ στην περίπτωση που εξαντλήθηκε το ανώτατο όριο που χορηγεί η Επιθεώρηση Εργασίας.
   Εύλογο είναι ότι η καθιέρωση της υπερωριακής απασχόλησης για εργασία πέραν των 45 ωρών επί πενθημέρου και των 48 ωρών επί εξαημέρου, βρίσκεται πάντα εντός των πλαισίων που καθορίζονται από τις ισχύουσες διατάξεις για το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας.
   Συγκεκριμένα, κάθε εργαζόμενος δικαιούται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας και μέχρι τη συμπλήρωση 120 ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά 50%. Για πέραν των 120 ωρών ετησίως νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης παρέχεται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 75%.
   Η παραπάνω αμοιβή (75%) καταβάλλεται και για τη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση που πραγματοποιείται πέραν των ορίων υπερωριακής εργασίας, που καθορίζονται με τις εξαμηνιαίες αποφάσεις του Υπουργείου Απασχόλησης.
6. Τι είναι κατ' εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη υπερωρία);
   Για κάθε ώρα που πραγματοποιείται και δεν θα τηρηθούν οι προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες έγκρισης, θεωρείται κατ' εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη υπερωρία) και καταβάλλεται στο μισθωτό αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσυξημένο κατά 100%. Τέλος είναι προφανές ότι σε περίπτωση που ισχύει συμβατικό ωράριο μικρότερο των 40 ωρών την εβδομάδα, η απασχόληση πέραν του μικρότερου αυτού ωραρίου και έως 40 ωρών αμείβεται σύμφωνα με το άρθρο 659 του Α.Κ. ως πρόσθετη εργασία (απλό ωρομίσθιο).
   Σχεδιαγράμματα:
   Υπολογισμός υπερεργασίας με πενθήμερο
   Υπερεργασία Εβδομαδιαίως 40 - 45 ώρες + 25% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο
   * Η αμοιβή της 9ης ώρας ημερησίως πληρώνεται με προσαύξηση 25% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο και δεν χρειάζεται άδεια από την Επιθεώρηση Εργασίας.
   
   Υπολογισμός υπερεργασίας με εξαήμερο
   Υπερεργασία Εβδομαδιαίως 40 - 48 ώρες + 25% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο
   
   Υπολογισμός υπερωρίας
   • Εργασία από 46η (πενθήμερο) και 49η (εξαήμερο)έως 120 ώρες ετησίως νόμιμης υπερωρίας, αμείβεται με προσαύξηση 50% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
   • Η υπέρβαση των 120ωρών νόμιμης υπερωρίας ετησίως αμείβεται με προσαύξηση 75% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο
   • Κατ' εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη) αμείβεται με προσαύξηση 100% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
   • Εργασία άνω των 9 ωρών ημερησίως επί 5ημέρου συνιστά υπερωρία και αμείβεται με προσαύξηση 50% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
   • Εργασία άνω των 8 ωρών ημερησίως επί 6ημέρου συνιστά υπερωρία και αμείβεται με προσαύξηση 50% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
7. Πως καθορίζεται το ανώτατο όριο υπερωριών;
   Οι ώρες υπερωριακής εργασίας που χορηγούνται από τις οικείες Κοινωνικές Επιθεωρήσεις Εργασίας (ΣΕΠΕ) είναι 120 ώρες ετησίως προκειμένου περί μη βιομηχανικών επιχειρήσεων και 30 ή 25 ώρες ανάλογα με τις κατηγορίες των βιομηχανικών επιχειρήσεων όπως αυτές καθορίζονται ανά εξάμηνο με κοινές υπουργικές αποφάσεις των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Οικονομικών
8. Πότε είναι η νόμιμη υπερωρία;
   Για να είναι νόμιμη η υπερωρία πρέπει να τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
   • Ο εργοδότης να αναγγείλει την πραγματοποίηση τους στην Αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας. Η θεώρηση-έγκριση προηγείται της πραγματοποίησης τους.
   • Να τηρείται στην επιχείρηση βιβλίο υπερωριών, θεωρημένο από την Επιθεώρηση Εργασίας
   • Να υπάρχουν έκτακτες ή επείγουσες ανάγκες της επιχείρησης.
9. Τι είναι η νυχτερινή εργασία;
   Νυχτερινή είναι η εργασία που προσφέρεται στο διάστημα από τις 10 το βράδυ, μέχρι τις 6 το πρωί. Στις νυχτερινές ώρες μπορεί να πραγματοποιηθεί ολόκληρο το ωράριο ή ένα μέρος του, οπότε υπάρχει και η ανάλογη αμοιβή (π.χ. για εργασία από τις 6 το απόγευμα μέχρι τις 2 το πρωί, οι 4 ώρες, 6μμ - 10μμ είναι ημερήσιες και οι άλλες 4, 10μμ-2πμ νυκτερινές).
10. Πως αμείβεται η νυκτερινή εργασία;
    Η νυκτερινή εργασία αμείβεται με κανονικό ημερομίσθιο, όπως και η ημερήσια, με προσαύξηση κατά 25%.
    Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος απασχολείται υπερωριακά κατά τη νύχτα, τότε η προσαύξηση της υπερωρίας υπολογίζεται επί του ωρομισθίου που έχει προηγουμένως προσαυξηθεί με το 25% της νυχτερινής εργασίας (ωρομίσθιο + 25% + υπερωρίες).
    Ο ίδιος υπολογισμός γίνεται σε περίπτωση νυχτερινής εργασίας κατά της Κυριακή.
    Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις ή κανονισμοί ή πρακτικά συμφωνίας κ.λ.π. υπερισχύουν.